Naar blog

Hoe warmtepompen in een appartementsgebouw installeren: individueel of collectief?

Voor de installatie van een warmtepomp in een (nieuw) appartementsgebouw zijn in de meeste gevallen zowel individuele als collectieve opstellingen mogelijk. Welke is het interessantst voor jouw project? Ontdek het in dit artikel.

Duurzaamheid
Afbeelding

Een individuele warmtepomp in een appartement

Bij een individuele installatie heeft iedere wooneenheid zijn eigen warmtepompinstallatie die voorziet in zowel de ruimteverwarming als sanitair warm water. De lucht-water-warmtepomp is (na de gaswandketel) voor de meeste bouwpromotors een populaire keuze voor de individuele opstelling, o.a. omwille van het gebruiks- en onderhoudsgemak. Deze toestellen halen gemiddeld een iets lager rendement, maar zijn de beste vervanger van de geothermische warmtepompen.

Afhankelijk van de situatie kan de buitenunit bijvoorbeeld op het dak, het balkon of aan de gevel geïnstalleerd worden - al moeten ze vooral geplaatst worden waar ze met hun 40 à 50 decibel niet voor geluidsoverlast kunnen zorgen. 

Voor hoogbouw is een collectieve warmtepompoplossing met een lucht- water-warmtepomp met hogere vermogens ook een mogelijke optie. Ook een hoog temperatuur (HT) warmtepomp voor +70°C kan in bestaande appartementsgebouwen voor een grote verandering zorgen, al heerst er nog wel wat onduidelijkheid over welke rendementen en vermogens deze warmtepompen precies opleveren. 

Een centrale warmtepomp in een appartement

Voor collectieve installaties zijn meerdere opties mogelijk - al blijft een gepaste oplossing steeds afhankelijk van de situatie. Warmtepompen met een bodembron bieden in het algemeen een goede oplossing voor grote appartementsgebouwen en hoogbouw, zowel voor de wijze van installatie als voor het hoge rendement. 

➔    Ook wanneer het captatienet collectief is, hoef je niet per se voor een collectieve opstelling van de warmtepompen te kiezen. Het is bijvoorbeeld mogelijk om één grote warmtepomp te voorzien voor verschillende units, gecombineerd met kleinere individuele warmtepompen op hetzelfde net. Welk systeem voordeliger is, hangt af van project tot project. Van Marcke Engineering denkt graag met jou mee.

Warmtepompen in een appartementsgebouw: de voordelen van een collectieve installatie

Collectieve verwarmingssystemen zijn we in België nog niet zo gewoon, maar ze bieden interessante voordelen voor hoogbouw en appartementsgebouwen. Het rendement ligt hoger, het beheer en onderhoud van de (collectieve) warmtepomp kan worden uitbesteed en de bewoners profiteren van voordeligere energieprijzen. 

Het middenspanningstarief

Een collectieve installatie kan bestaan uit één grote warmtepomp die de warmte maakt – en die dan via buizen naar alle woningen stuurt, maar het kan ook betekenen dat er één gemeenschappelijke bodembron is, waarop elk appartement is aangesloten. Voor de elektrische aansturing van die warmtepomp(en) wordt dan een grote distributiecabine geplaatst. Wanneer het hier gaat om een privatieve middenspanningscabine, dan kan men dankzij deze opstelling genieten van het middenspanningstarief. Dat is vooral voor bewoners interessant, want daardoor kunnen ze tot wel driemaal goedkoper verwarmen of koelen. Waar men nu een gemiddelde prijs van € 700 per MWh betaalt, kan het middenspanningstarief dat bedrag beperken tot een derde van de prijs, namelijk gemiddeld € 233 per MWh. 

Volledige ontzorging: de opkomst van ESCO’s

Het beheer (maintenance) van de collectieve installatie is heel belangrijk, maar helaas niet vanzelfsprekend. Niet alleen onderhoudstechnisch levert het beheer verschillende uitdagingen, ook financieel en organisatorisch kan het wel eens ingewikkeld worden. Een syndicus staat hier meestal niet voor te springen en particulieren hoef je er ook niet mee op te zadelen. Je kan er wel voor kiezen om de installatie te laten beheren door de oorspronkelijke installateur, maar er is ook de mogelijkheid om het beheer over te laten aan een ESCO (Energy Service Company). 

De essentie van een ESCO is eenvoudig: deze organisaties zorgen voor de ontwikkeling, realisatie, investering, onderhoud en exploitatie van verschillende energetische oplossingen in een gebouw en financieren die projecten ook zelf. Daarbij richten ze zich voornamelijk op collectieve installaties voor appartementen. ESCO’s kopen ook elektriciteit in aan het middenspanningstarief, waardoor de bewoners enkel aansluitkosten en verbruikskosten moeten betalen. 

Een beperkte meerkost voor de appartementsbewoners

Winst maken is voor ESCO’s niet het belangrijkste doel. Ze kunnen wel wat overhouden aan het voordeel (verschil) tussen het particuliere en middenspanningstarief, maar alleen als er blijvend 
voordeel is voor alle partijen. Het middenspanningstarief blijft ook bij de samenwerking met een ESCO voordeliger dan het gebruikelijke particuliere tarief. 

Voor een matige meerprijs biedt een ESCO nog heel wat andere voordelen: 

  • Een ESCO is een motor voor duurzaamheid. Hij kan namelijk ook het beheer van andere energetische oplossingen zoals laadpalen voor elektrische wagens, koeling of een collectieve PV-installatie voor zijn rekening nemen - allemaal gestuurd vanuit het voordelige middenspanningstarief.
  • De exploitatie overlaten aan een installateur die niet betrokken was bij de installatie is geen slimme keuze, aangezien die geen mede-eigenaar is van de installatie. Als mede-eigenaar heeft een ESCO er alle belang bij dat de collectieve warmtepomp feilloos werkt en zuinig is in verbruik. 

De juiste strategische partner, zoals een ESCO, en alle bijhorende onderhandelingen over de energielevering zijn van groot belang om een collectief project te doen slagen. Onze experten staan je met hun specifieke knowhow graag bij in de keuze van een gepaste ESCO voor je project. Onze experten begeleiden je doorheen het hele verhaal om voor elke partij zoveel mogelijk voordeel te behouden.

Collectieve warmtepompen voor appartementen zijn goedkoper

Een warmtepomp is doorgaans geen goedkope investering. De gemiddelde prijs van een gaswandketel schommelde vroeger rond de € 5.000, maar tegenwoordig betaal je voor een individuele lucht-water-warmtepomp al zo’n € 10.000. Voor een individuele water-water-warmtepomp kan dat zelfs oplopen tot € 20.000. Met een collectieve installatie wordt de investering snel een stuk haalbaarder: die blijft altijd goedkoper dan de som van een aantal  individuele warmtepompen. 

Raad en advies van onze experten

Onze experten vinden altijd de beste oplossing voor jouw appartementsgebouw.
Contacteer onze experten